Yerel Çeviri Pratikleri

Proje Başlığı

Küreselleşmiş Bir Dünyada Yerel Çeviri Pratikleri

Destekleyen Kurum

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ve Slovenya Araştırma Kurumu (ARRS) İkili İş Birliği

Proje Ekibi

Türkiye ekibi:

Yürütücü: Şule Demirkol Ertürk

Araştırmacılar: Özlem Berk Albachten, Jonathan Ross

Slovenya ekibi:

Yürütücü: Nike Kocijančič Pokorn

Araştırmacılar: Tamara Mikolič Južnič, Robert Grošelj, Tadej Pahor

Proje Süresi

1 Şubat 2023 – 31 Ocak 2025

Proje Özeti

Bu proje; küreselleşme, dijitalleşme ve çevrimiçi etkileşimin hızla arttığı günümüzde, kültürel ve dilsel çeşitliliği doğru bir şekilde ele alma konusunda yerel çeviri uygulamalarının rolünü incelemeyi ve bu konu çerçevesinde çeviribilim alanında ortaya çıkan yeni araştırma sorularını keşfetmeyi ve araştırmayı amaçlamaktadır. Küresel koronavirüs salgınının yazılı ve sözlü çeviri uygulamalarına nasıl bir etkisi olduğuyla bağlantılı sorular da bu kapsamda tartışmaya açılacaktır. Bu bağlamda, uzaktan sözlü çeviriye duyulan ihtiyacın artması, müzelerin çevrimiçi etkinliklere yönelmek durumunda kalması ve hem sözlü hem de yazılı çeviri eğitiminde ani ve köklü değişikliklerin gündeme gelmesi gibi konular proje kapsamında ele alınacaktır. İki sene sürmesi planlanan bu projenin, iki kurum arasındaki akademik iş birliğini ve ortak çalışmaları güçlendirmesi temel hedefimizdir. Yapılacak çalışmaların, proje üyeleri tarafından hazırlanacak bir ortak kitap ya da dergi özel sayısı önerisine ve yeni bir AB araştırma projesi teklifinin hazırlanması için gerekli altyapının oluşturulmasına katkı sunması amaçlanmaktadır.

Bu proje iki temel eksen çerçevesinde ilerleyecektir. Bir yandan kitlesel göç hareketleri nedeniyle artan toplum çevirmenliği gereksinimine odaklanacak, diğer yandan da toplumsal çeşitliliğin Slovenya ve Türkiye’deki yerel müzelerdeki temsilini ve “kültür çevirisini” mercek altına alacaktır. Uluslararası ziyaretler sayesinde araştırma ekibinin grup toplantıları yapması, bu meselelerin kuramsal ve uygulamalı yönlerini tartışmak üzere paneller/yuvarlak masa toplantıları düzenlemesi, fikir teatisinde bulunması ve daha sonra yapılması planlanan ortak projelerin pilot çalışmasını oluşturacak gözlemler ortaya koyması mümkün olacaktır.

Proje kapsamında yürütülecek tartışmalar, çeviribilim alanında yakın dönemde öne çıkan araştırma sorularını ele alacaktır: Küreselleşmiş toplumlarımızdaki yerel merkezlerde hızla artan kültürel ve dilsel çeşitlilikle başa çıkmak konusunda yazılı ve sözlü çeviri etkinliklerinin üstlendiği roller nelerdir ve yakın zamanda bu rollerde ne gibi değişiklikler ortaya çıkmıştır? Savaş alanlarından, zulümden ve yoksulluktan kaçan insanların oluşturdukları kitlesel göç dalgalarının sözlü ve yazılı çeviri etkinliklerine ne gibi etkileri olmaktadır? Müzelerin kültürel ve dilsel çeşitliliğe bakışını çeviri aracılığıyla gözlemlemek için hangi kavramsal çerçeveler kullanılabilir? Son yıllarda ve özellikle de koronavirüs salgını ile birlikte, sözlü ve yazılı çeviri hizmetlerine yönelik beklentiler nasıl değişmiştir? Salgının ve yeni teknolojilerin, sözlü ve yazılı çeviri uygulamalarına ve eğitimine etkisi nedir?

Bu soruları yanıtlamak için proje üyeleri kamuya açık arşivlerde incelemeler yapmak, müzelerde gözlemlerde bulunmak, literatür taraması ve eleştirel söylem çözümlemesi yapmak gibi yöntemlere başvuracaklardır. Projenin ilk bulguları, uluslararası ziyaretler kapsamında düzenlenecek olan seminerlerde ve panellerde paylaşılacaktır.

Proje üyelerinin, proje ortağı kuruma kısa süreli iki ziyaret yapması, bu ziyaretler kapsamında yıllık ilerleme toplantıları düzenlemesi, gelişme raporlarını birbirleriyle paylaşmaları ve görüş alışverişinde bulunmaları planlanmaktadır.

Proje sonunda katılımcılar, hazırlanması planlanan ortak kitap ya da dergi özel sayısı için birer makale özeti teslim edecek, daha sonra yapılması hedeflenen AB destekli bir araştırma projesi başvurusu için öne çıkan konuları belirtecekleri bir kısa rapor hazırlayacaktır.